Azañ Niti

Neñke’ pwlo ka afiñ fiqe. Swzañ laxw’ si xwtvr-xwpiñ loda do. Tapiñ tarv byañkvr-tiñdi, laya-labya haji to’do. Afiñ ku kwle kamofiku ta. Sitañ heñtvr-kazw afiñja’ho zimw atúu ako lembo ho iñla do. Mò alo kamyañmi yamu page’ nanw tagywñ mwjvr pyu’tela iñdu. Pyu’pafi ho posa ice bulw’ kula ude ho áadu ku. Swlo tagywñ mwjvr gehe tarv pyu’pama ne. Hopa, lañcañ posa hetvr kapa ma.

Hwka zimw atúu hw pwjo sendel akó gwsune. Sisi gwkuma. Sendel hw bíilo mò anẁ ka gwxu’; hopa arè haji ne. Arè haji la akómi gwpa’sw bwne. Akómi hime kone labwla harbwne. Hopa sisi mò alì arápa lembo ho iñla do. Alì hw laxw’ haji kula lo’po’-bwbo doku.

Subú búhe ho áabwkwle ude aya peqe kapabwfi. Zimw atúu hw hwka ude ka neñpuñ ho duha do. “Posa pyarè tarv bumapa ude ho áakuko’da abba gafido,” hwla heñdo. “Hopa so ice dùumo daci.”

Dùuha kwle aci-takvr pyare huì nwñ kapa bwfi. “Miyu ako swkiñ dobyo,” mò heñne. Aci-takvr huifi ho miyu swdu hwla mò ka anẁ hw lukone. 

Neñpuñ ho dùuhakwle heñpvr laxw’fi. “Ice gubu’ yapa yamu ice ti’ge’ tafike,” hwla heñlala zimw atúu hw tagywñ mwjvr ako ti’ge’ bwfi. Hwwlo yamu peñqu kwle ice gubu’ yafi. Ude ura hokw yo naru neñpa bwfi. Kage’bwkele ude ura mwlañmi kaape’-kaase’ kapa bwfi. Yo caqe xwbwla domi. Pike mwlañ neli-mwyañ caqe xwbwdo. Hamañ caqe jojo-mwfo xwbwdo ta. “Mò lu azañ niti afi hwla dwgo-taqo mwbwdu do,” hwla heñla dokele mò laxw’ heñpa bwfi kwfi’.

“Akota yamu ti’ge’ tafike,” hwla heñlala zimw atúu hw tagywñ mwjvr ako ti’ge’bwfi kwfi. Hwmi ti’ge’ kwle ice gubu’ fikwfi. Kage’ bwkele mombati adiñ page’ bwtola huto mwlo kapabwfi. Tapyò-jija adiñ zimuñ-yaapa atañ bwsizado. Taqe hw haju’-kusu’ adiñ nasu mwla da’zada. “Mò lu azañ niti afi hwla heñpyo pa sohza dobyo,” hwla heñla dokele zimw atúu hw laxw’ heñpa bwfi kwfi’.

“Si ho laxw’ ela. Yamu akota ti’ge’ tafike,” hwla heñlala zimw atúu hw ala’ hoka tagywñ mwjvr hemi ti’ge’ bwfi. Hwmi ti’ge’ kwle murù adiñ abuje huda-xada kapa bwfi. Ho dazi lofañ cikañ huutofi. Aluñ dado mò ka anẁmi kapabwfi. “Anne, qwmi no nwka agiñ ho iñgwpe a. Qwmi apa’ te’la iñleyo a,” zimw atúu hw xe’bwdo do la lu. “Qwka agiñ ho áato, wqa,” anẁ hw lune. Heñpvr heñpyo la zimw atúu hw anẁ agiñ ho iñboku.

Azañ niti ka alo lotu ho, lemba daka miyu atañ hw zimw atúu mi neñpuñ ho kapa. Mo abyu kumapa, ala’ ho tagywñ mwjvr fa’ra ga’bwtola dumi. “Aro bwsu kapa ela. Si ho laxw’ laka a swtw’ kunw,” hwla miyu atañ lusuzane. “Peñbe ke meñxw tw’nw,” hwla taqe hw luzane. Hojalo hwka zimw atúu hw ne heñpyopa anẁ agiñ ho intw’ku, hwmi kone tarv kapa zama. Swka azañ niti si mò pa ayaja’ ku.  

(Hans Christian Anderson ka kenwñ “The Little Match Girl” hokw mwcìnwñ. © Tanw Aguñ, 2015)